Logo

BLOG

  • Czas czytania: 3 min.

    Obszary mózgu a uczenie się

    Z poprzedniego artykułu wiesz już, że

    Uczenie się to proces 🔃 zdobywania nowej wiedzy i umiejętności. W tym wpisie dowiesz się nieco więcej o budowie 🧠 mózgu, gdyż skupimy się na wybranych jego obszarach dzięki którym możliwe jest uczenie się.

    Skuteczne przyswojenie nowych informacji odbywa się dzięki określonej aktywności umysłowej i przebiega 🏃‍♀w następujących krokach:

    • odbiór informacji
    • przetworzenie informacji
    • zapamiętanie 💡 informacji, utworzenie wspomnienia

    Odbiór informacji

    Informacje docierają do naszego układu nerwowego za pomocą receptorów. To dzięki nim odbieramy bodźce które nas otaczają. Znajdują się one w naszej skórze, w jamie nosowej, na siatkówce oka, w uszach i na języku.

    Przetworzenie informacji

    Odebrane sygnały wędrują przez nasze ciało dzięki 📱komórkom nerwowym do mózgu, gdzie są przetwarzane.

    Komórka nerwowa (neuron) buduje nasz układ nerwowy. Jest taka cwana, że może łączyć się z innymi neuronami tworząc sieci neuronów.

    Zapamiętanie informacji, utworzenie wspomnienia

    Mózg składa się z około stu miliardów neuronów. W miarę rozwoju mózg ulega zmianie. Zmianie ulegają nie tyle same neurony, ile sieć połączeń między nimi. Zdolność do tworzenia nowych połączeń między neuronami i modyfikowaniem już istniejących nazywamy neuroplastycznością. To właśnie ona jest kluczowa w zdobywaniu nowej wiedzy, dzięki niej możemy uczyć się przez całe życie, choć dzieci przyswajają wiedzę szybciej niż dorośli.

    W mózgu wyróżniamy struktury i obszary które są szczególnie zaangażowane w procesy uczenia się

    • Kora przedczołowa: to obszar znajdujący się w przedniej części mózgu. Pełni kluczową rolę w koncentracji oraz analizie nowych informacji i łączeniu faktów. Umożliwia nam świadome uczenie się.
    • Hipokamp: struktura znajdująca się we wnętrzu mózgu, w okolicy naszych skroni. To on „przenosi” informacje z pamięci krótkotrwałej do pamięci długotrwałej dzięki czemu powstają wspomnienia. Warto dodać, że wspomnienia są przechowywane w różnych obszarach mózgu dzięki czemu uszkodzenie hipokampu nie wpływa na zapomnienie, ale może skutkować tym że będziemy mieli trudność z nauczeniem się nowych rzeczy.
    • Z hipokampem współpracuje ciało migdałowate. Jest ono zaangażowane w konsolidację śladów pamięciowych – czyli proces przenoszenia świeżo nabytej wiedzy do pamięci długotrwałej. Jednak aby proces ten przebiegał sprawnie, niezbędny jest nam dobrej jakości sen. Dlatego pamiętaj, aby po sesji nauki zadbać o kilka godzin snu.
    • Warto jeszcze wspomnieć o móżdżku. Choć móżdżek związany jest przede wszystkim z koordynacją ruchową, odgrywa też istotną rolę w uczeniu się rzeczy związanych z ruchem – np. nauką jazdy na rowerze czy pływania.  

    Powszechny jest pogląd, że silne emocje pobudzają tworzenie trwałych wspomnień. Ten efekt nosi nazwę koncepcji pobudzenia emocjonalnego. Silne uczucia mogą powodować uwalnianie neuroprzekaźników i hormonów, co wzmacnia wspomnienie. Czyli im silniejsze emocje towarzyszą danemu przeżyciu lub nabywaniu wiedzy tym mocniejszy ślad pozostaje w naszej pamięci. To dlatego wydarzenia związane z dużym stresem lub radością często zostają w naszej pamięci na długo.

    Podsumowanie 👩‍🏫

    W zdobywaniu wiedzy i umiejętności niezbędne jest prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. Poszczególne obszary w mózgu pozwalają Ci przetwarzać informacje oraz utrwalać je i przechowywać w pamięci długotrwałej. Pamiętaj, że im więcej zmysłów zaangażujemy podczas 📖 nauki, tym więcej połączeń powstanie w mózgu i nauka będzie skuteczniejsza. Na koniec dobra dawka snu i przepis na sukces gotowy.

    Przypis

    Campbell, Neil A., et al. Biologia. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS, 2023.

    Spitzer M. (2007). Jak uczy się mózg. Warszawa: PWN.

    Beata Oelszlaeger-Kosturek, „Neurobiologiczne uwarunkowania uczenia się. Wybrane zagadnienia.” 2020, s 64-65

    Czytaj dalej

  • Czas czytania: 3 min.

    Po co się uczyć

    Uczenie się – myślę szkoła

    Sformułowanie „uczenie się” 📚 w pierwszej kolejności przywołuje nam na myśl szkołę, salę lekcyjną, ławki i nauczyciela.

    Proces zdobywania nowej wiedzy

    Proces zdobywania nowej wiedzy i umiejętności rzadziej kojarzy nam się z dorosłymi ludźmi, pełniącymi różne role życiowe i pracującymi w różnych zawodach. Współcześnie jednak życie nie opiera się już na sztywnym podziale między okresem nauki (szkoła w młodości) i etapem jej zastosowania (praca w życiu dorosłym).

    Uczenie się jest instrukcją obsługi 🌍 świata

    Pomaga nam go zrozumieć i poruszać się po nim. Bez zdobycia instrukcji trudniej będzie nam radzić sobie z codziennymi wyzwaniami w pracy i społeczeństwie. Człowiek uczy się przez całe życie, nawet gdy dawno jest już poza 🧱 murami szkoły.

    🤔 Zastanów się

    • Czego nauczyłeś/aś się w ostatnim czasie?
    • Jak dużo już wiesz?

    Nie chodzi tylko o nowe informacje, które przyswoił Twój 🧠 mózg

    Warto zdać sobie sprawę, że zdobywanie informacji o otaczającym nas świecie (o tym jak co działa) jest pracą samą w sobie. Wszystko zawdzięczamy postępowi cywilizacyjnemu i rozwojowi techniki.

    Szkoła nie będzie w stanie nauczyć ludzi wszystkiego

    Ivan Illich, filozof edukacji, w swoich tezach przestrzegał, że tradycyjna szkoła nie będzie w stanie nauczyć ludzi wszystkiego co będzie im niezbędne w dorosłym zawodowym życiu. Dlatego uczyć 👩‍🎓 będziemy się całe życie, czy tego chcemy czy nie.

    Uczyć się – ale po co?

    Naturalna konsekwencja życia

    Amerykański psycholog poznawczy Don Norman powiedział kiedyś, że nie da się odgrywać ważnej roli w świecie bez wystarczającej wiedzy w dziedzinie, którą wybraliśmy lub która wybrała nas. Uczenie się jest po prostu naturalną konsekwencją życia.

    🫣 Brzmi przygnębiająco?

    ⬅ To z innej strony

    Profesor Manfred Spitzer badający wpływ uczenia się na życie ludzi, uważa, że za odczuwanie przyjemności i zadowolenia odpowiada to samo jądro podstawne 🧠 mózgu (jądro półleżące), które umożliwia sprawne zdobywanie wiedzy.

    Wniosek

    Poczucie szczęścia i uczenie się są mocno połączone w tych samych częściach naszego umysłu.

    Jest jednak 🎣 haczyk

    Musimy widzieć sens w zdobywaniu informacji. Warto zatem w chwili kryzysu motywacji zadać sobie pytanie: Dlaczego chcę lub potrzebuję się tego nauczyć?

    Powody mogą być różne:

    • od praktycznego 📝 „aby zdać i otrzymać na konkretną ocenę z danego przedmiotu w szkole”
    • przez chęć poszerzenia perspektyw zawodowych obecnie lub w przyszłości
    • aż po satysfakcję z osiągnięcia wytyczonego celu i zrozumienia jak działa świat, w którym żyjemy.

    Przykład

    Ucząc się języków obcych masz możliwość porozumiewania się z ludźmi w innym języku lub oglądania filmów i czytania książek w oryginale.

    Własna inicjatywa

    Samo uczenie się, czy to wynikające z obowiązku szkolnego czy z własnej inicjatywy, ma konkretne korzyści

    Najważniejsze z nich:

    • rozwój umysłowy – poprawa pamięci i koncentracji
    • poszerzanie wiedzy i umiejętności
    • zwiększona pewność siebie 💪 – śmielsze podejmowanie działań
    • satysfakcja z osiągniętego celu
    • spełnione marzenia 🎉

    Podsumowując

    W dzisiejszym świecie, w którym zachodzą nieustanne zmiany, uczenie się jest nieodłącznym elementem naszej codzienności. Aby proces ten przebiegał efektywnie warto odnaleźć w tym sens dla nas samych lub dla świata. Pamiętajmy też, że uczenie się przynosi mnóstwo korzyści oraz może być źródłem szczęścia.  

    Czytaj dalej

  • Czas czytania: 5 min.

    Test predyspozycji?

    Test predyspozycji? To nie ściema – to Twój cheatcode do życia

    Wchodzisz na platformę edukacyjną, a tam – bum! – propozycja: „Zrób test predyspozycji zawodowo-edukacyjnych!”. No i pierwsza myśl: „Serio? Kolejna ankieta jak z lekcji doradztwa zawodowego, gdzie mam wybrać, czy wolę czytać książkę czy naprawiać kran?”

    Brzmi nudno? Może trochę. Ale dobry test predyspozycji to nie szkolna zabawa – to narzędzie, które serio może pomóc Ci zrozumieć, kim jesteś, co Ci wychodzi naturalnie i… w jakim kierunku iść, żeby nie tracić czasu na coś, co totalnie nie dla Ciebie.

    🎮Cheatcode do życia, czyli co daje test

    Wyobraź sobie, że Twoje życie to gra. Masz postać, ale nie wiesz jeszcze, czy grasz tankiem, magiem, a może stealth-ninją. Zbierasz punkty doświadczenia, ale nie wiesz, w co je ładować.
    Test predyspozycji = Twój cheatcode. Pokazuje, które umiejętności masz już rozwinięte i w jakich questach masz największe szanse na sukces.
    To trochę jakby ktoś postawił przed Tobą znak:

    🧭 „Tu są kierunki, które mogą Cię naprawdę wciągnąć”.

    Bez zgadywania. Bez presji. Po prostu: pomocne wskazówki.

    🔍 Co taki test w ogóle sprawdza?

    Nie, to nie test IQ. Nie chodzi o to, czy jesteś „dobry” czy „słaby”. Test predyspozycji skupia się na tym, co w Tobie już siedzi – czyli:

    💡 1. Styl myślenia. Czy jesteś bardziej:

    • kreatywny i nieszablonowy?
    • dokładny i analityczny?
    • praktyczny, a może refleksyjny?

    🤝 2. Styl działania

    • Lubisz pracę z ludźmi, czy wolisz działać solo?
    • Jesteś raczej organizatorem czy wykonawcą?
    • A może liderem, który naturalnie przejmuje inicjatywę?

    🎯 3. Typ osobowości zawodowej

    • Jesteś „badaczem” – ciekawy świata, lubisz rozkminiać
    • „Twórcą” – pełnym pomysłów, lubiącym eksperymentować
    • „Realizatorem” – konkretnym, skupionym na efektach

    📚 4. Twoje zainteresowania edukacyjno-zawodowe

    Lubisz biologię? Fascynują Cię maszyny? Interesuje Cię moda, architektura, psychologia? Test to wyłapie – i pokaże, które branże mogą Ci pasować.


    👁 Przykład z życia – nie clickbait!

    Poznaj Patryka. Chciał iść do technikum elektrycznego, bo „wujek mówił, że po tym jest robota”. Ale szczerze? Nienawidził kabli, miał dwóję z fizyki i kręciło go projektowanie graficzne. Po teście wyszło, że jego mocne strony to kreatywność, estetyka i myślenie wizualne. Zmienił szkołę. Dziś uczy się w klasie graficznej, robi logotypy dla znajomych i mówi, że pierwszy raz czuje, że to „jego”.

    Test nie wymyślił mu życia. Ale pomógł mu zauważyć coś, czego sam wcześniej nie widział.

    😎 Dlaczego warto dać testowi szansę?

    Bo nie musisz już zgadywać

    Nie musisz siedzieć po nocach i robić 12 quizów typu „Jaki zawód do Ciebie pasuje?” w necie. Tu masz konkrety, które mają sens.

    Bo zaoszczędzisz czas (i nerwy)

    Im szybciej poznasz swoje predyspozycje, tym mniej czasu spędzisz w miejscu, które Cię frustruje.

    Bo nikt za Ciebie tego nie ogarnie

    Twoi rodzice, nauczyciele – mogą Ci doradzić. Ale decyzja? To Twoja sprawa. Ten test to jedno z narzędzi, które pomoże Ci świadomie nią pokierować.

    📌 Jak się przygotować?

    Nie trzeba niczego wkuwać. Ale warto:

    • być szczerym (nie zgaduj, co „powinieneś” zaznaczyć – to nie klasówka)
    • być skupionym (odpuść Insta na 10 minut)
    • być sobą (takim, jakim jesteś naprawdę – nie jakim chcą Cię widzieć inni)

    A co po teście?

    Po zrobieniu testu dostaniesz profil osobowości edukacyjno-zawodowej – czyli coś jak Twoja własna „karta postaci”:

    • Twoje mocne strony
    • Zalecenia co do kierunków edukacji
    • Pomysły na zawody, które mogą Ci pasować
    • A czasem nawet info, jak rozwijać swoje kompetencje dalej

    Możesz to przegadać z doradcą, rodzicem, nauczycielem – albo po prostu przemyśleć samemu.

    💬 Podsumowując:

    Nie wiesz, co robić w życiu? Nie szkodzi.
    Wiesz, że warto coś ogarnąć? To już super.
    Test predyspozycji to pierwszy krok w konkretną stronę. Bez stresu, bez ciśnienia, bez ściemy.

    Sprawdź. Kliknij. Zrób.
    Może nie rozwiąże wszystkich Twoich dylematów, ale rzuci trochę światła na to, gdzie możesz iść dalej.

    I kto wie – może to będzie pierwszy krok do czegoś naprawdę dużego? 🚀

    Czytaj dalej